حجت الاسلام محمد حسین عابدین، امام محله مسجد امام حسن(ع) پردیسان قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با بیان این که نظام جمهوری اسلامی ایران براساس اسلام ناب محمدی(ص) توسط بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) بنیان نهاده شد، اظهار داشت: نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر یک نظریه است، ما از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی استفاده می کنیم و این نظریه را که در بیانیه به آن اشاره شده را تبیین می نمائیم.
استاد حوزه علمیه قم افزود: نظریه نظام انقلابی در این بیانیه به ما کمک می کند تا دستگاه عظیم ولایت الهی براساس مباحث سه گانه ای ذیل این دستگاه به خوبی بشناسیم؛ سه گانه ای که از آن یاد می شود طبق این سخنان از فرمایشات رهبری استفاده شده است که حاکمیت، حکمرانی و اداره دولت برعهده دستگاه عظیم ولایت است.
منظور از حاکمیت
وی در این باره بیان کرد: منظور از حاکمیت، حاکمیت توحید و منظور از حکمرانی، حکمرانی الهی و منظور از حکومت نیز حکومت اسلامی است، دین برای حاکمیت و حکمرانی و اداره حکومت انسان است، در آیه شریفه ۶۴ سوره نساء آمده «مَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ» هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر اینکه به اذن خدا از او اطاعت شود.
حجت الاسلام عابدین عنوان کرد: در پیام و سخنرانی تصویری مقام معظم رهبری در روز مبعث مباحثی و واژگانی بیان کردند که در تبیین و تشریح این سه واژه اصلی می تواند مسیری را برای حرکتی عظیم روشن کند، در این جا بعثت به معنای برانگیختگی پیامبران است، این برانگیختگی با ارسال کتاب الهی و دستور حکمرانی الهی که بر پیامبر(ص) نازل شده، همراه است.
وی تصریح کرد: مفاد این حکمرانی را پیامبر(ص) و رسول الهی اعمال و اجرا و راهبری می کند، بعثت یک حرکت عظیم و جامع و نجات بخش برای جامعه بشری است برای اینکه آنها را برای یک حرکت بزرگ آماده سازد.
امام محله مسجد امام حسن(ع) پردیسان قم خاطرنشان کرد: برانگیختگی پیامبر(ص) به برانگیختگی جامعه منتهی می‌شود و انسان ها را وادار به حرکت می کند، واژگانی که امروزه با استفاده از ترجمه غربی ادبیات توسعه به دست ما رسیده و از این تک واژه استفاده و با کلمه پیوستی که همراه شده در دنیای غرب توسط اندیشمندانی که ادبیات توسعه را به کار بردند همچون حکمرانی خوب و شایسته و مطلوب و مدرن در حال استفاده هستند.
تفاوت دیدگاه اسلامی با غربی در موضوع حکمرانی
وی در خصوص تفاوت این دیدگاه غربی با اسلامی گفت: چند سالی است افرادی که متأثر از این نگاه و اندیشه غربی هستند از این تک واژه حکمرانی استفاده کرده و با آن ادبیات توسعه تمامی اصول شش گانه و هفت گانه و نه گانه ای که در غرب است را مورد تأکید قرار می دهند، در حالی که ذیل حکمرانی الهی، اندیشمندان اسلامی، حکمرانی دینی و اسلامی و متعالی و ولایی را مطرح کردند.
حجت الاسلام عابدین افزود: رهبری در پیام تصویری به واژگانی چون وحی الهی و امانت الهی و بعثت الهی و کتاب الهی و رسول الهی و امر الهی و اهداف الهی و حاکمیت الهی و حکمرانی الهی فرموده اند، در آن عبارتی که رهبری به کار بردند به اهداف بزرگ انبیای الهی نیز اشاره شده است که بحث حاکمیت در ذیل این اهداف بزرگ انبیای الهی منظور رهبری است، در این باره ۵ هدف بزرگ برای انبیای الهی ترسیم شده حاکمیت توحید، تزکیه بشر و تعلیم انسان ها و استقرار عدالت و حیات طیبه است.
توحید و حاکمیت الهی؛ بزرگترین هدف بعثت انبیاء
وی عنوان کرد: توحید اولین و بزرگترین هدف بعثت پیامبران است و به معنای حاکمیت الهی و حاکمیت مطلق پروردگار بر عالم تشریع و تکوین است، امر الهی باید نافذ دانسته شود، توحید به عنوان بزرگترین و اولین هدف بعثت پیامبران ذکر شده است.
این استاد حوزه علمیه بیان کرد: حیات طیبه نیز در عبارات رهبری بی‌شمار دیده می شود که ایشان حیات طیبه را به معنای رشد و شکوفایی عقل بشر و آرامش روحی و امنیت زندگی و رفاه بشر و تکامل معنوی و عروج روحی انسان می دانند.
وی تصریح کرد: حیات طیبه نیز یکی از این اهداف بزرگ بعثت پیامبران است، حکمرانی پیامبران براساس کتاب الهی است، منشاء حکمرانی کتاب الهی است که بر پیامبران نازل شده است، این اصول اساس در کتاب است و همه برنامه های بشری در چارچوب این اصول پی ریزی شود.
حجت الاسلام عابدین اظهار داشت: همه پیامبران بزرگ الهی از جمله رسول خدا مدیران و فرماندهانی هستند که موظف هستند حکمرانی الهی دینی را در جامعه که محصول بعثت پیامبران است و با کتاب الهی ارائه می شود اجرا کنند و تحقق بخشند، دین جامع نیز به معنای حاکمیت الهی است، دین عبارت است از مدیر مجموعه زندگی انسان؛ یعنی صرفا یک برنامه شخصی و عبادی و فردی انسان نیست، دین متکفل حل مسائل گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ...است.
هدف از تشکیل نظام سیاسی در حکومت دینی
وی خاطرنشان کرد: این مباحث نشان می دهد دین دارای جامعیت است، دین دارای برنامه برای ایجاد مناسبت‌های اجتماعی است، هدف این است یک نظام سیاسی به وجود بیاید تا اهداف را با تشکیل برنامه ها و مناسبات اجتماعی و بشری تحقق بخشد، حفظ و استمرار خط بعثت نبوی را می توانیم در نظام جمهوری اسلامی ایران مشاهده کنیم، امام این توفیق را داشتند که خط مستمر بعثت نبوی را در این دوران با ابتکار و شجاعت خویش و فداکاری نمایان کنند.
این استاد حوزه علمیه گفت: این همان خط بعثت است که در طول زمان کمرنگ بوده امام با ایجاد نظام سیاسی توانست آن را پررنگ کنند و جامعیت اسلام را در عمل نشان دهند، ما براساس نظریه نظام انقلابی که رابطه امام و امت را در این نظام سیاسی نشان می دهد می توانیم به سمت نرم افزار معنوی حرکت کنیم، این نرم افزار حقایق وحیانی همراه با سه بند از عبارت هایی است که در فرمایشات رهبری مشاهده می کنیم تحت عنوان رسالت حوزه های علمیه در گام دوم انقلاب اسلامی که در عبارت اول پاسخ به نیاز فکری جوامع اسلامی بر ان تکیه شده و تجدید حیات نو به نو و به روز است.
وی همچنین افزود: پاسخ به نیاز فکری جوامع اسلامی به این معنا که ما ذیل آن نرم افزار معنوی می توانیم ادعا کنیم که مجموعه ای از مفاهیم قرآنی و اسلامی وجود دارد که این مجموعه را نرم افزار معنوی نام نهاده‌ایم، اگر بخواهیم این مفاهیم اسلامی را به عرصه عمل برسانیم لازمه آن این است مفاهیم ترجمه عملیاتی پیدا کند و عمل به آن در جامعه ممکن و رایج باشد.
حجت الاسلام عابدین بیان کرد: نظیر مفهوم مواسات که یک مفهوم کلیدی است که در مجموعه مفاهیم اسلامی دیده می شود و این مفهوم با تبیین در جامعه، یک نهضت عظیم به وجود آورده است و در قالب کمک مؤمنانه در سطح کشور صورت می گیرد در سراسر کشور کارهای بزرگی رقم خورد و این نهضت بزرگ گره های زیادی را باز کرد.
امام؛ احیاگر مفاهیم الهی
وی تصریح کرد: مفاهیم مهمی که امام راحل(ره)از آن استفاده کرد مانند مفهوم تفکر و ایثار و جهاد که با حضور امام و با تحرک امام و خواست ایشان مؤید بر اراده الهی وارد زندگی مردم می شود این مفهوم را امام در بین مردم رایج می کند و جایگاه مفهومی و قرآن و حدیث می خوانیم می بینیم که این در عمل این مفاهیم حضور نداشته اند، این مفاهیم قرآنی و اسلامی این ها ترجمه عملیاتی می شود و می بینیم در دفاع مقدس تمامی این مفاهیم وارد زندگی مردم و رزمندگان اسلام می شود.
امام محله مسجد امام حسن (ع) پردیسان عنوان کرد: بنابراین نرم افزار مردمی می تواند مجموعه ای از مفاهیم قرآنی و اسلامی باشد که شامل سه منظومه معرفتی اسلام و ارزشی اسلام باشد نظام اسلامی که تشکیل می شود برای این نظام سیاسی انقلابی و ایرانی آرمان هایی مطرح است که مربوط به اسلام است و از منابع وحی گرفته شده است، این ها قبل از تشکیل نظام اسلامی به صورت آرزو از آن یاد می شد و یا مانند آرزوی دست یافتنی در ذهن بیاید. مانند ایجاد قسط و عدم تحمل ظلم و حیات طیبه و تعالی اخلاقی انسان و فضائل که از آرمان های اسلامی است و این آرمان ها توسط جمهوری اسلامی مطرح شده است.
وی اظهار داشت: امید است به این آرمان ها دست یابیم؛ هر چند برای رسیدن به آرمان ها ابزارهایی لازم است، راه آن را در کتاب و سنت جستجو می کنیم این نظام اسلامی دارای نرم افزاری است که دسترسی به مفاهیم ناب اسلامی را فراهم می کند تا بتوانیم برای حکومت اسلامی به عنوان یک سخت افزار استفاده کنیم، به این معنا که حکومت اسلامی را به عنوان یک سخت افزار در نظر می گیریم که اگر نرم افزار مناسب خود را نداشته باشد به هیچ کاری نمی آید.
حجت الاسلام عابدین تصریح کرد: کار نرم افزار این است که راه‌های رسیدن به آرمان ها را مشخص می کند، نظام اسلامی با چنین نرم افزاری می تواند این حرکت عمومی را ایجاد کند هر چند که به نظر می رسد که با چالش های جدیدی مواجه خواهیم شد که متناسب با هر کدام از این میدان ها باید به سراغ این نرم افزار معنوی برویم و این مفاهیم را به دست بیاوریم و آن را به خوبی فهم و ترجمه عملیاتی و وارد زندگی مردم کنیم و متناسب با نیازهای روز پاسخگو باشیم.
به روز کردن تفکر اسلامی؛ مطالبه رهبر انقلاب از فضلای صاحب نظر
وی خاطرنشان کرد: آن چه رهبری از فضلای صاحب نظر و متفکر مطالبه دارند به روز کردن تفکر اسلامی و نو کردن آن است، البته معنایش دست کاری در این نظام معنوی نیست، معنایش این است حقایقی در کتاب سنت وجود دارد که تا زمانی که به آن احتیاج پیدا نکنیم، متوجه آن نمی شویم و وقتی متوجه شویم می توانیم ترجمه عملیاتی کنیم.
این استاد حوزه علمیه گفت: این نرم افزار معنوی حقایق اسلامی است که در مجموعه نظام باید به آن توجه شود و لازمه اش این است که به مفاهیم سه منظومه معرفتی اسلام و ارزشی و تکلیفی اسلام دست یابیم؛ نمونه‌های این مفاهیم را رهبری در بیانات‌شان داشته اند، مانند سیر انسان در دنیا و عالم و سیر انسان بعد از مرگ که در منظومه معرفتی انسان تعریف شده و یا ذیل منظومه ارزشی انسان به صفات و خلقیات فردی به صبر و حلم و گذشت و عدالت اجتماعی و سبک زندگی که جز مفاهیم ذیل منظومه ارزشی اسلام به آن اشاره شده است.
مدل حکمرانی ولایی
وی بیان کرد: همین طور ذیل منظومه تکلیفی اسلام، مجموعه احکام جامع اسلامی و بایدها و نبایدها قرار دارد، ذیل این منظومه، منظومه تکلیفی انسان آمده که کامل باید احصا شود، اگر بتوانیم مدلی را تحت عنوان مدل حکمرانی ولایی مساجد به دست بیاوریم و این مدل را ترسیم کنیم می تواند این حکمرانی تحقق یابد منتها در نمونه کوچک خود در محلات و مساجد می تواند اجرایی شود و توسط امامت مسجد و محله قابلیت تحقق دارد.
حجت الاسلام عابدین تصریح کرد: با توجه به توان علمی که می تواند این مفاهیم ناب اسلامی و قرآنی را ترجمه عملیاتی و وارد زندگی مردم کند و یک زندگی را متحول کند، باید به آن عنایت داشت؛ بنابراین خطاب رهبری به علمای دین است، ما موظف هستیم اسلام را در محیط زندگی مردم محقق سازیم، حوزه های علمیه مسئولیتی سنگین تر از گذشته بر عهده دارند و علمای دین، وارثان انبیای الهی هستند و آن چه به ارث برده اند علم و آگاهی نسبت به همین حقایق وحیانی و مفاهیم ناب قرآنی و اسلامی است.
مسئولیت حوزه درباره تشکیل دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی
وی عنوان کرد: این جا مراد از علما همان علمای دین است، انبیای الهی آمدند معارف دین را در جامعه محقق سازند بنابراین عالم دینی برای تحقق این معارف دینی در جامعه دارای مسئولیتی سنگینی است، و حوزه‌های علمیه که مرکزی برای پرورش عالمان دینی هستند موظفند نسبت به این مسئولیت خودشان عکس العملی جدی نشان دهند و با مجهز شدن عالمانه دین به آن ها کمک کنند تا برای تحقق این مفاهیم در زندگی مردم وارد میدان عمل شوند.
این استاد حوزه علمیه اظهار داشت: رهبری در عبارتی آورده اند که امروز که بحمدالله نظام اسلامی به وجود آمده است منتظریم دولت اسلامی و جامعه اسلامی و تمدن اسلامی به معنای واقعی به وجود بیاید، حوزه های علمیه مسئولیت های متناسب با این کار بزرگ را دارد و باید انجام دهد باید فکر کند این ها جز آن موضوعات و مباحث فکری حوزه های علمیه است.
وی در این باره ادامه داد: بنابراین ایجاد و تقویت گفتمان های دینی و انقلابی بین مردم نظیر مسئله سبک زندگی و حکمرانی اسلامی و مبارزه با طاغوت و استکبار و استقرار توحید به معنای واقعی و عدالت که جز اساسی ترین مسئله در کشور است باید عالمان دینی معرفت مردم را بالا ببرند در عبارتی بسیار کوتاه رهبری می فرمایند این گفتمان های انقلابی بین مردم باید ایجاد و تقویت شود.
تقویت گفتمان‌های دینی و انقلابی مسئولیت بسیار بزرگ بر دوش علمای دینی است
حجت الاسلام عابدین عنوان کرد: از این رو ایجاد و تقویت گفتمان های دینی و انقلابی بین مردم یک مسئولیت بسیار بزرگ بر دوش عالمان دینی به ویژه آنهایی که در محله ها حضور دارند به عنوان امامت مساجد می تواند گفتمان دینی را بین مردم ایجاد و تقویت کنند بنابراین این صحنه اجتماعی نیاز به راهبری و فرماندهی دارد تا به حیات طیبه ختم شود.
وی گفت: ما نیروی انسانی مستعد و کارآمد را با زیربنای عمیق و اصلی دینی در این حرکت عظیم مردمی نیاز داریم و باید به آن تکیه کنیم، بنابراین به نظر می رسد این تلاش و این جهش در این دوره جدید انقلاب از آن به عنوان ۴۰ سال دوم انقلاب یاد شده منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی باید تحقق یابد. رهبری در ارتباط تصویری با تشکل های دانشجویی فرمایشاتی داشتند که نگاه تحولی به خوبی اشاره شده است در آن جا سه گانه ای چون بحث تحول خواهی و تحول گرایی و تحول آفرینی مطرح است.
این استاد حوزه علمیه بیان کرد: ایشان می فرمایند حفظ و تقویت اصول و خطوط اساسی انقلاب با نوآوری در شیوه ها و کارکردها، تحول برای تقویت انقلاب است؛ مراد ما از تحول برای تقویت انقلاب است، این‌ها عبارت های رهبری است؛ مراد از تحول در منطق ما عبارت است از اینکه به سمت تقویت مبانی انقلاب و اصول انقلاب و خطوط اصلی انقلاب با شیوه های نو و نوآوری و ابتکار حرکت کنیم.
تحول نیاز به حرکت جهشی و انقلابی دارد
وی در این باره عنوان کرد: در این حرکت نیاز به حرکت جهشی و انقلابی است که رهبری می فرمایند حرکت فوق العاده ابتکاری از مسلمات دوره انقلاب برای گام دوم است، همچنین ایشان می فرمایند منظور از تحول یک حرکت جهشی و جهادی در کنار پیشرفت های گوناگون است، ما عقب ماندگی و مشکلات مزمن داشتیم این مشکلات مزمن شده را با یک حرکت عادی و معمولی نمی توان برطرف کرد و نیاز به یک حرکت جهشی دارد.
حجت الاسلام عابدین تصریح کرد: تولید دانش، حرکت در مسیر تحقق آرمان‌ها از جمله مواردی است که رهبری به آن اشاره دارند و می فرمایند امروز جامعه نخبه و متدین و معتقد به دین و انقلاب فهم و درک‌شان از مسائل به مراتب از نخبگان صدر انقلاب بالاتر است، همچنین ایشان می فرمایند برای اینکه کشور و جامعه از مشکلات و آسیب هایش مصون بماند امروز به فکرهای جدید و فضاهای ابتکاری و دانش و فکر نو و روش های نو و بدیع نیاز داریم.
وی با اشاره به دیگر بیانات رهبری در این باره افزود: معظم له می فرمایند به نظر من کشور می تواند در این زمینه ها حرکت کند و این نخبگان انقلابی و مؤمن هستند که باید دست کشور را پر کنند و فکر تولید کنند و دانش حرکت در این راه را باید تولید کنند و این تحول باید اتفاق بیفتد و ما را به این سمت حرکت دهد.
این استاد حوزه علمیه اظهار داشت: پس انتظار رهبری این است جامعه نخبگانی آن هم با دو ویژگی انقلابی و مؤمن بودن باید دانش را به سمت آرمان ها حرکت دهد، اگر تشکیل دولت جوان و انقلابی یکی از آرمان‌های امت و اهداف بزرگ نظام اسلامی باشد، راه ایجاد تحول، تشکیل یک دولت معتقد به دولت تحول و معتقد به عنصر تحول آفرین یعنی عنصر جوان مؤمن و انقلابی است.
تحول باید در زندگی مردم مشاهده شود
وی بیان کرد: این تحول باید در زندگی مردم باید مشاهده شود، آقا می فرمایند حرکت تحولی حوزه های امروز در بخش های گوناگون در بخش های حکمرانی است، یک بخش از آن بخش های حکمرانی زندگی عمومی مردم است، مردم عادات غلطی دارند که بایستی با آن برخورد کرد البته با نصیحت و توصیه و راه حل جزئی نمی شود این کار را پیش برد.
حجت الاسلام عابدین خاطرنشان کرد: ایشان به خوبی به منظومه های سه گانه اشاره می کند یعنی مفاهیم ناب اسلامی و قرآنی ترجمه عملیاتی و وارد زندگی مردم شود تا رفتار آن ها اصلاح شود ایشان می‌فرمایند نیاز به کار تحولی داریم، ضمن اینکه ایشان مواردی را اشاره می کنند و می فرمایند در این حرکتی که می خواهیم در زندگی مردم ایجاد کنیم مواردی شبیه این را تحت تأثیر قرار می دهد مانند اصراف و تجمل و بالا رفتن سن ازدواج و پیری جمعیتی کشور این ها همان رفتارهای غلطی است که رایج است و همه باید اصلاح شود.
وی گفت: عالم دین باید در محیط کوچکی مانند محله به راحتی بتواند با ترجمه عملیاتی مفاهیم ناب اسلامی آن را تحقق بخشد، در این ارتباط تصویری رهبری به آرمان هایی همچون آرمان های اساسی و کلان نظام و سیاسیت ها اشاره می کند و این آرمان های اساسی را وقتی نام می برند می فرمایند مانند تشکیل جامعه اسلامی است یعنی اگر می خواهیم مطمئن شویم دولت اسلامی و تحول شکل بگیرد که إن شاءالله این دوره دولت اسلامی و تحول محقق شود باید به سمت تشکیل یک جامعه اسلامی حرکت کنیم.
نرم افزار معنوی تحقق اسلام ناب
این استاد حوزه علمیه افزود: پس می بینیم نرم افزار معنوی چقدر به ما کمک می کند برای تشکیل یک جامعه اسلامی و استقرار عدالت اجتماعی و استقلال و آزادی و این ها از جمله آرمان های اساسی کشور است، آرمان های کلان نظام چون پیشرفت علمی و اقتدار و سیاست خارجی و خودکفایی اقتصادی و ... است در این عبارت ها رهبری به سیاست های اداره کشور نیز اشاره می کند از جمله نهادسازی ها و اسلامی شدن دانشگاه‌ها و تبدیل شدن صدا و سیما به دانشگاه عمومی یعنی صدا و سیما نیز باید در خدمت این ترجمه علمیاتی ناب اسلامی قرار بگیرد که از آن به عنوان نرم افزار معنوی یاد می کنیم.
وی عنوان کرد: ایستادگی و تقویت بنیه دینی که بسیار اهمیت دارد و در این رویداد اخیر به آن اشاره شده که اگر ایمان و تقوا باشد دیگر مشکلی نداریم، لذا خداوند در قرآن امر می کند هم خودت ایستاگی و استقامت کن و هم کسانی که با تو همراه هستند، ایستادگی کنند اگر این ایستاگی بود تشکل و افراد آن تشکل عاقبت به خیر می شوند، اگر چنان چه ایستادگی و تقوا و ایمان عمیق و فکر منطقی وجود نداشته باشد دیگر در مورد عاقبت مشکل است یعنی بعید است ختم به خیر شود.
حجت الاسلام عابدین یادآور شد: امید است این مسائل مقدمه ای باشد برای رسیدن به الگوئی به نام نرم افزار معنوی و حقایق وحیانی که علمان دین را مجهز می کنند، این همه مفاهیم را ترجمه عملیاتی و وارد زندگی مردم کنند و در این دوره تحولی مردم بتوانند این مفاهیم را درک کرده و در زندگی خود پیاده کنند.
انتهای پیام/
